İş Hukuku

İş Hukuku, işveren hakları, işçi hakları, işçinin çalışma koşulları, işçi ücretleri, işçi sendikaları ve işveren ile işçi arasındaki ilişkileri, meydana gelebilecek uyuşmazlıklar ile ilgili konuları inceleyen hukuk dalıdır.

İşçi, İşveren ve İşyeri Nedir?

4857 sayılı İş Kanunu’na göre herhangi bir iş sözleşmesine ile çalışan gerçek kişiye işçi olarak tanımlanmaktadır. İş sözleşmesine dayanarak işçiyi çalıştıran gerçek kişiliğe veya tüzel kişiliğe sahip ya da herhangi bir tüzel kişiliğe sahip olmayan tüm kişi, kurum ve kuruluşlar işveren olarak tanımlanmaktadır. İşverence mal ve hizmet üretmek maksadıyla işçi ile örgütlenmesi sonucu faaliyet gösterdiği birim ise işyeri olarak tanımlanmaktadır.

İşverenin Borçları ve İşçinin Borçları Nelerdir?

İşverenin işçisine karşı birtakım borçları söz konudur. Bunlar ise ücret ödeme borcu, işçinin kullanacağı araç, gereç ve donanımı hazır etme borcu, işçiyi koruma borcu, doğum izni borcu, eşit davranma borcu, oda ve yurt açma borcu olarak sayılabilmektedir.

İşçinin ise işverenine karşı olan borçları; çalışma borcu, işyeri kurallarına uyma borcu ve sadakat borcu olarak sayılabilmektedir.

İşverenin Haklı Sebeple İş Sözleşmesini Fesih Hakkı Nedir?

İş Kanunu m. 25 uyarınca sayılmış hallerin en az bir tanesinin mevcut olması durumunda işveren tarafından işçiye herhangi bir bildirim yapılmaksızın ve işçinin varsa kıdem tazminatı ödenmeksizin derhal iş sözleşmesini feshedilebilebilir. İş Kanunu m. 25 haklı sebeple fesih hallerini birkaç başlık altında sayma yoluna gitmiştir. Bunlar sağlık, zorlayıcı sebep, işçinin gözaltı veya tutukluluk halinin devamlılığıyla ahlak ve iyiniyete aykırılık şeklindedir.

İhbar Tazminatı Nedir?

İş Kanunu m. 17 ile belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi söz konusu ise belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için kanunda belirtilen sürelere göre bildirim yapılması gerekmektedir. Şayet kanunda sayılmış olan bu sürelere uygun bildirim yapılmaksızın işçinin iş akdi sona erdirilirse bildirim şartına uymayan tarafça belirtilen süreler uyarınca ihbar tazminatı ödemek zorunda olacaktır.

Kıdem Tazminatı Nedir?

1475 sayılı İş Kanunu m. 14 ile belirtilen asgari çalışma süresini tamamlamış işçinin iş akdinin yasada sayılan hallerden birisiyle sona ermesiyle işçiye ödenmesi gereken parasal miktara kıdem tazminatı denir. Kıdem tazminatı her durum için değil, yasadaki şartları taşıyan işçilere sahip oldukları kıdemleri doğrultusunda ve son ücretleri dikkate alınarak ödenecektir. Burada işçinin en az 1 yıllık çalışması neticesinde kıdeminin bulması gerekmektedir. İşçinin kendi rızası dışında iş akdinin işveren tarafından son verilmesi gerekmektedir. Ancak 4857 sayılı İş Kanunu m. 24 ile işçinin haklı nedeniyle derhal feshi söz konusu olmuşsa işçinin istediği ile de sona ermiş olması durumunda da kıdeme hak kazanılacağına yer verilmiştir.

Mobbing Nedir?

İşyerinde işçinin sindirilmesi, taciz edilmesi veya rahatsız edilerek; işçinin işyerinden ayrılması veya baskı altına alınması suretiyle çalıştırılmasına mobbing denir. Mobbing işçinin, işyerinde maruz kaldığı her türlü psikolojik olarak ifade edilebilecek bir kavramdır.

Sendika Nedir?

İşverenin ya da işçinin ayrı ayrı iş, kazanç, toplumsal ve kültürel olarak çıkarlarını gözeterek bunların korunması, yeni haklar getirerek mevcut haklarının geliştirilmesi sebebiyle yasal olarak kurulan birliktelikler sendika olarak adlandırılmaktadır.