Borçlar Hukuku
Bir özel hukuk dalı olan Borçlar Hukuku, eşitler arasındaki borç ilişkisinin düzenlenmesinde uygulanacak olan kuralları, hak ve yükümlülükleri ile meydana gelen hukuki ilişkileri incelenmektedir. Temek kaynağını Türk Borçlar Kanunu oluşturmaktadır.
Türk Borçlar Kanunu bu kapsamda Borçlar Hukuku’nun uygulama alanına giren borç ilişkilerini düzenleyen bir kanun olarak karşımıza çıkmaktadır. Borç ilişkisi kavram olarak, özel hukuk bakımından, borçlu ve alacaklı olarak adlandırılan iki taraf arasında meydana gelen ve borçlunun alacaklıya karşı belli bir davranış biçiminde yani edimde bulunmakla yükümlü olduğu, alacaklının ise borçludan bu edimini yerine getirilmesini isteyebileceği yani hukuki adlandırması ile ifayı talep edebileceği hukuki bir bağ söz konusudur.
Borcun Unsurları Nelerdir?
Borç: Türk Borçlar Kanunu’na göre yerine getirilmesi gereken bir yükümlülük olarak tanımlanmaktadır. Para ödeme, bir şeyi verme veya teslim etme, bir şey yapma hatta bir şeyi yapmama biçimlerinde olabilir.
Edim: Borcun konusu olan her türlü şey edimdir. Ekonomik bir değer taşıyabileceği gibi herhangi bir ekonomik değeri olmaya da bilir.
Borçlu: Edimi yerine getirmekle yükümlü olan taraf borçlu olarak adlandırılır.
Alacaklı: Edimin yerine getirilmesini isteme hakkını elinde bulunduran taraf alacaklı olarak adlandırılır.
Talep: Mevcut olan borcun ödenmesinin istenmesine talep denir.
İfa: Edimin yerine getirilmesine ifa denir. Usulüne uygun olarak ve eksiksiz bir şekilde gerçekleşmiş ifa ile borç sona ermektedir. Ancak bazı durumlarda borç sona erse bile “Borç İlişkisi” devam edebilmektedir burada örnek olarak kira ödemelerini gösterebiliriz.
Eksik Borç olarak ifade edilen kavram talep unsurunun eksikliği ile ifa edilmeyebilir bir borçtur. Burada örnek olarak zamanaşımına uğramış borç verilebilecektir.
Borç İlişkisi Nasıl Kurulur?
Borç ilişkileri çoğu zaman çift taraflıdır yani her iki tarafa da sorumluluk yükleyen ilişkilerdir. Bir kişinin borcu olan parayı ödemesine karşılık karşı tarafın yapması gereken eylemi yapması gibi. Yalnızca para borçları tek taraflıdır. Bu halde de bir kişinin geri ödenmek üzere borç para vermesi şeklinde örneklendirilebilir.
İcap (Öneri): Borç ilişkisinin kurulması için verilen öneridir. İcabı hangi tarafın yaptığının herhangi bir önemi yoktur.
Kabul ve Ret: ortaya çıkan bir icaba verilen olumlu yanıttır. Böylece borç ilişkisi kurulmuş olacaktır. Eğer kabul değil de ret söz konusu olmuşsa bu halde icaba olumsuz yanıt verilmiş olarak borç ilişkisi kurulamayacaktır. İcap, kabul ve ret sözlü veya yazılı olarak yapılabileceği gibi telefon, mektup, e-mail vb. şekiler ile de iletilebilecektir.